Przy pergoli najlepiej wybierać rośliny pnące. Zapewniają one cień, dekorację oraz łączą konstrukcję z ogrodem. Do wyboru mamy winorośle, powojniki, glicynie, bluszcze, ozdobne kiwi, passiflory i róże pnące.

Każda z tych roślin rośnie w innym tempie. Mają różne wymagania co do gleby i wyglądu. Wybierając je, należy zwrócić uwagę na te aspekty.

Decydując się na rośliny do pergoli, kieruj się światłem i typem gleby. Ważny jest też rozmiar konstrukcji. Pnącza dobiera się z myślą o kwitnieniu, zapachu lub gęstym cieniu. Łączenie szybko rosnących gatunków z długowiecznymi daje szybkie i trwałe efekty.

Sadzić pnącza najlepiej wiosną albo jesienią, kiedy nie ma mrozu. Zachowaj odpowiednią odległość od podpór, zwłaszcza przy roślinach korzeniowych. To ważne, by gleba była żyzna i dobrze odwodniona. Od tego zależy zdrowie i rozwój roślin.

W następnych częściach poruszymy temat klasycznych gatunków. Opowiemy o roślinach, które są odporne w naszym klimacie. Przedstawimy też zestawienia roślin na cały rok oraz pnącza wybrane pod kątem cienia, kwiatów i zapachu. Nie zabraknie również porad dotyczących przygotowania miejsca i pielęgnacji przez wszystkie sezony.

Co można posadzić przy pergoli

Przy pergoli warto łączyć piękno z użytecznością. „Co można posadzić przy pergoli” to pytanie, na które wpływ mają nasłonecznienie, rodzaj gleby i efekt, którego szukamy.

Klasyczne pnącza ozdobne do pergoli

Powojniki (Clematis) to Rośliny, które mają wiele odmian i różne terminy kwitnienia. Są lubiane za ich potrzebę podpór, żyzną i dobrze odwadniającą się glebę.

Glicynia (Wisteria sinensis) tworzy piękne kwiaty i potrzebuje mocnej konstrukcji i słońca. Róże pnące (Rosa) przynoszą zapach i klasyczne piękno, ale wymagają cięcia.

Bluszcz (Hedera helix) jest dobrym wyborem do miejsc zacienionych. Są to Rośliny, które utrzymują zieleń cały rok i radzą sobie z polskim klimatem.

Rośliny pnące przyjazne dla klimatu Polski

Wiciokrzew (Lonicera) to pnącze o miłym zapachu kwitnące od wiosny do lata. Dzięki temu pergola jest atrakcyjna dłużej.

Mrozoodporne powojniki i dekoracyjna winorośl (Vitis) dobrze rosną w Polsce, zwłaszcza na słońcu. One dodają pergoli liści i owoców.

Passiflora caerulea i Actinidia kolomikta to Rośliny dla cieplejszych rejonów. Dają one egzotyczną atmosferę, zachowując odporność na chłody.

Połączenia roślin dla całorocznego efektu

Łącząc różne gatunki, uzyskujemy długie kwitnienie. Na przykład, powojnik z różą pnącą tworzy piękne połączenie od wiosny do jesieni.

Bluszcz z kwitnącymi pnączami zapewnia ciągłą zieleń i sezonowe kwiaty. U dołu dobrze jest posadzić rośliny płożące, jak runianka, by dodać uroku.

Planowanie roślin na różne sezony daje efekt przez cały rok. Warto wybierać rośliny myśląc o warstwach, kolorach i zapachu.

Rośliny pnące — wybór według funkcji: cień, kwiaty, zapach

Przy wyborze roślin pnących warto myśleć o ich roli w ogrodzie. Zastanów się, czy potrzebujesz cienia, pięknych kwiatów czy przyjemnego zapachu. Wybierając rośliny, pamiętaj o warunkach w ogrodzie.

Pnącza dające intensywny cień

• Winorośl (Vitis vinifera) szybko rośnie i tworzy gęste liście. Daje owoce, lubi słońce.
• Wisteria, czyli glicynia, ma mocne konary. Potrzebuje solidnej podpory i przycinania.
• Bluszcz (Hedera helix) dobrze rośnie w cieniu. Tworzy zielone zadaszenie.

Pnącza te chronią pergolę przed nagrzewaniem. Ograniczają również parowanie wody, co poprawia mikroklimat.

Pnącza kwitnące — kolory i terminy kwitnienia

• Powojniki (Clematis) kwitną w różnych porach roku. Są odmiany wiosenne i letnie.
• Róże pnące oferują różne kolory. Niektóre kwitną raz, inne wielokrotnie.
• Wiciokrzew (Lonicera) kwitnie od wiosny do lata. Ma żółte, kremowe lub różowe kwiaty.
• Passiflora ma efektowne kwiaty latem. Dodaje ogródkowi egzotyki.

Wybierając rośliny, zwróć uwagę na czas kwitnienia. Twój ogród będzie kolorowy prawie cały rok.

Pnącza pachnące i przyjazne dla zmysłów

• Jaśmin i wiciokrzew wieczorem pachną mocno. Sadź je blisko miejsca odpoczynku.
• Róże pnące, jak Rosa ‘New Dawn’, mają intensywny zapach.
• Męczennica i niektóre powojniki delikatnie pachną. Passiflora dodaje egzotycznych aromatów.

Umieść pachnące pnącza blisko tarasu. Będziesz cieszyć się ich aromatem. Pamiętaj też o owadach zapylających i odpowiednim dobieraniu roślin.

Sadzenie roślin przy pergoli — przygotowanie i pielęgnacja

Pod pergolą ważne jest przygotowanie. Dzięki dobremu planowaniu wybierzesz rośliny idealnie pasujące do miejsca. Analizuj nasłonecznienie, wiatr i dostępność wody przed sadzeniem.

Przygotowanie stanowiska i gleby

Sprawdź, ile słońca dostaje miejsce: pełne słońce, półcień, czy cień. Zastanów się nad ekspozycją na wiatr i bliskością wody.

Glebę poprawiaj kompostem, aby była żyzna. Clematis lubi lekko zasadowe pH, a róże wolą ziemię od neutralnej do lekko kwaśnej.

Przy sadzeniu dużych pnączy, takich jak glicynia, zrób szeroki dół. Dodaj kompost i nawóz o wolnym uwalnianiu. Ochroń korzenie i przycinaj uszkodzone części.

Systemy podporowe i prowadzenie pnączy

Wybierając podpory, pamiętaj o wadze rośliny. Do ciężkich gatunków pasują pergole drewniane, stalowe kratownice. Lekkie siatki sprawdzą się przy delikatniejszych pnączach.

Metody prowadzenia pnączy to między innymi wiązanie sznurkiem. Bluszcz często trzyma się sam. Podpory zainstaluj, zanim roślina mocno się ukorzeni.

Planując montaż wsporników, pomyśl o przycinaniu. Glicynia potrzebuje solidnych mocowań z uwagi na swój ciężar.

Pielęgnacja przez cały sezon

W pierwszym roku często podlewaj nowe rośliny. W kolejnych latach podlewanie dostosowuj do potrzeb rośliny i pogody. Uważaj, by nie przelać.

Wiosną używaj zbilansowanego nawozu NPK. Dla róż są specjalne mieszanki, a dla powojników wybierz dedykowany nawóz. Po kwitnieniu, kiedy roślina potrzebuje siły, zastosuj nawóz ponownie.

Przy przycinaniu stosuj się do zaleceń dla gatunku. Różne powojniki wymagają różnych metod cięcia. Uformuj róże pnące, obcinając stare pędy. Dbaj, by bluszcz nie zagłuszał innych roślin.

Obserwuj rośliny pod kątem chorób jak mączniak czy mszyce. Zwalczaj je bezpiecznie, używając ekologicznych metod. Usuwaj chore liście i stosuj naturalne opryski.

Zabezpieczanie na zimę

Ściółkuj podstawę roślin, by chronić je przed zimowym chłodem. Wrażliwe pędy okrywaj materiałem na mrozy.

Glicynia i róże pnące zazwyczaj dobrze znoszą zimę. Ale młode rośliny lepiej osłaniać. Rośliny wrażliwe wymagają szczególnej ochrony albo nawet przeniesienia do cieplejszego miejsca.

Zimą przechowuj narzędzia w suchym miejscu. Na wiosnę sprawdzaj rośliny pod kątem uszkodzeń mrozowych. Szybkie działanie pomoże roślinom szybciej wrócić do sił.

Gdy wybierasz rośliny przy pergoli, zwróć uwagę na ich potrzeby. Odpowiednie przygotowanie i troska pomogą, by konstrukcja była trwała i rośliny rosły zdrowo.

Rośliny dekoracyjne dla pergoli i inspiracje aranżacyjne

Do stworzenia romantycznego nastroju przy pergoli pasują różne pnącza. Na przykład róża ‘New Dawn’ lub ‘Zephirine Drouhin’ w towarzystwie powojników Clematis montana i jaśminu wielkokwiatowego. Takie połączenie zapewnia piękne kwiaty i delikatny zapach przy wejściu. Wieczorem ławeczka i subtelne światła LED dodają uroku.

Minimalistyczne, nowoczesne projekty mogą zyskać na użyciu winorośli ozdobnej lub bluszczu pospolitego Hedera helix w odmianach mrozoodpornych. Stalowe podpory i donice z trawą Miscanthus tworzą elegancką całość. Drewno impregnowane i stal nierdzewna ułatwiają pielęgnację.

Chcąc wprowadzić egzotyczny nastrój, warto zdecydować się na passiflorę i dekoracyjne kiwi w pojemnikach. Rozmieszczenie ich na kamiennym podłożu tworzy klimat subtropików. Połączenie bluszczu z różami i powojnikami oraz dodanie sezonowych roślin daje efekt przez cały rok.

Gdy planujemy rośliny przy pergoli, ważne jest, by dopasować je do warunków i zapewnić odpowiednie podpory. Nie zapominajmy o oświetleniu, które może być solarne lub w formie girland. Wybierajmy rośliny, które będą pasowały do naszych oczekiwań co do wyglądu, zapachu i czasu kwitnienia.